Tytuł: Biogoród. Uprawa roślin w zgodzie z naturą
Autor: Brunhilde Bross-Burkhardt
Wydawnictwo: Publicat
Rok wydania: 2020
Liczba stron : 288
Oprawa: twarda
Własny, przydomowy ogród, albo chociaż niewielka, ale pełna roślin działka to chyba marzenie większości z nas. W dzisiejszych czasach obserwujemy wielki powrót do tego co naturalne i ekologiczne – również w ogrodnictwie. Jak zaprojektować i pielęgnować ogród, by był bliżej natury i funkcjonował w zgodzie z występującymi w nim ekosystemami? Na takie właśnie pytania odpowiada w swojej książce dr Brunhilde Bross-Burkhardt.
Pielęgnacja ogrodu w zgodzie z naturą – na czym polega?
Natura rządzi się swoimi prawami i żyje swoim własnym rytmem. Warto pamiętać, że natura to nie tylko rośliny i zwierzęta mieszkające w danym miejscu. To również całość większego systemu, na który wpływ ma klimat, pogoda, zmieniające się pory roku. W naturze wszystkie elementy są w jakiś sposób ze sobą połączone i wszystko – od najdrobniejszych nawet stworzeń do wielkich drzew – ma swoje, właściwe miejsce.
Rośliny rosnące w naturze nigdy nie są całkowicie samotne – połączone są skomplikowanymi zależnościami z otaczającymi organizmami – grzybami, żyjącymi w glebie bakteriami, zwierzętami i innymi roślinami. Wspierają nawzajem swój wzrost i tworzą dla siebie optymalne środowisko życia. Wystarczy przypomnieć sobie fakt, że wiele roślin uprawianych w domach, w oderwaniu od naturalnego środowiska, osiąga znacznie mniejsze rozmiary niż w naturze.
Jak w tym kontekście wyglądają tradycyjnie projektowane ogrody? Najczęściej składają się na nie rośliny wyrwane ze swojego naturalnego środowiska i przeniesione setki albo i tysiące kilometrów dalej. Często poszczególne elementy tworzące ogród zupełnie do siebie nie pasują – obok siebie mogą żyć rośliny leśne strefy umiarkowanej, sukulenty naturalnie zasiedlające półpustynie i takie, które wyewoluowały do życia na otwartych przestrzeniach. Projektując taki ogród, nigdy nie stworzy się małego ekosystemu, ale raczej przypadkową, choć czasem cieszącą oko ekspozycję niezwiązanych ze sobą roślin.
Jak stworzyć ogród zgodny z naturą? Przede wszystkim należy odpowiedzieć sobie na pytanie, gdzie właściwie się znajdujemy i jakie rośliny będą czuły się tu optymalnie. Warto zdobywać wiedzę na temat zależności, w jakie między sobą wchodzą różne gatunki i jakie zbiorowiska tworzą w naturalnym środowisku.
Umiejętne dobranie roślin pozwoli stworzyć w naszym ogrodzie środowisko, w którym wszystkie elementy będą się nawzajem wspierać, a pielęgnacja ogrodu nie zaburzy procesów zachodzących w naturze.
W takim ogrodzie znajdzie się miejsce również dla:
- zapylających rośliny owadów,
- pajęczaków,
- przetwarzających materię organiczną organizmów żyjących w glebie,
- grzybów i innych mikroorganizmów,
- ślimaków,
- drobnych ssaków – gryzoni, jeży, ryjówek, wiewiórek,
- ptaków i wielu innych.
Pielęgnacja ogrodu zaprojektowanego w zgodzie z naturą musi być więc prowadzona z uwzględnieniem nie tylko umieszczonych w nim roślin, ale w taki sposób, by nie zaszkodzić niczemu, co w nim żyje.
Pielęgnacja ogrodu w zgodzie z naturą – jakie rośliny sadzić obok siebie?
Idea bioróżnorodności – jak pielęgnować ogród?
Rola bioróżnorodności jest tematem rozważań naukowców już od lat, w czasie których zdaliśmy sobie sprawę, jak ważne jest to zagadnienie. Czym jest bioróżnorodność? Termin ten bardzo dobrze rozumie się intuicyjnie. Bioróżnorodność to – najogólniej mówiąc – ilość gatunków roślin i innych organizmów, które występują w danym miejscu.
Zachowania jak największej bioróżnorodności w pielęgnacji ogrodu naturalnego powinno być kwestią absolutnie priorytetową. Jej znaczenie łatwo wyjaśnić na prostym przykładzie. Mała różnorodność roślin kwiatowych przyciąga tylko kilka gatunków zapylających je owadów. Taki układ bardzo łatwo jest naruszyć. Jeżeli z jakiegoś powodu, akurat te owady znikną w danej okolicy, to rośliny nie będą zapylane, nie stworzą nasion i nie odrodzą się w kolejnym roku.
Z kolei przy dużej różnorodności roślin ilość owadów zapylających będzie dużo większa. Jeżeli nawet jeden gatunek zniknie, inne łatwo go zastąpią, a stabilność małego, ogrodowego ekosystemu pozostanie nienaruszona. Dotyczy to oczywiście nie tylko zależności pomiędzy roślinami a zapylającymi je owadami, ale również pomiędzy roślinami a żyjącymi w glebie mikroorganizmami.
Pielęgnacja ogrodu nastawionego na bioróżnorodność powinna być prowadzona środkami, które nie zaszkodzą żadnemu z istotnych elementów ekosystemu.
Warto w tym kontekście zastanowić się na przykład nad stosowaniem popularnych preparatów owadobójczych, które używane są do usuwania z ogrodu szkodników. Za każdym razem ich ofiarą padają praktycznie wszystkie, żyjące w ogrodzie owady, ale również pożyteczne pająki i inne organizmy. Zdecydowanie lepszym pomysłem jest zastanowienie się nad tym, jak do naszego ogrodu przyciągnąć pożyteczne zwierzęta, jak na przykład żywiące się owadami ptaki, które w naturalny sposób pomogą utrzymać ilość szkodników w rozsądnych granicach oraz nie tylko nie zmniejszą bioróżnorodności, ale przyczynią się do jej budowania.
Bioogród – czego dowiesz się z książki?
Brunhilde Bross-Burkhardt – specjalistka od naturalnych ogrodów z wieloletnim doświadczeniem dzieli się swoją wiedzą na temat bioogrodnictwa. Porusza wiele ciekawych zagadnień od strony teoretycznej, ale także odwołuje się do praktycznych przykładów.
Bioogród – poradnik o efektywnej pielęgnacji ogrodu
Czytelnik dowie się, na czym polega pielęgnacja ogrodu z uprawami warzyw, owoców, kwiatów czy ziół. Już sam spis treści wygląda zachęcająco:
Korzenie bioogrodnictwa
Czym jest biologiczna uprawa ogrodu
Praktyki pokrewne bioogrodnictwu
O początkach bioogrodnictwa
Bioogród w praktyce – siedem przykładów
W stronę ogrodnictwa biologicznego – od czego zacząć
- Urban gardening – ogrodnictwo społeczne
- Mały ogród użytkowy tuż przy domu
- Duży samowystarczalny ogród z budynkiem mieszkalnym
- Ogród zielny – działka ogrodowa na otwartym terenie
- Sad z dziko rosnącymi drzewami i krzewami
- Dawne gospodarstwo ze stadniną koni
- Ogród różany i ziołowy przy domu
Podstawy bioogrodnictwa
Działka i jej warunki stanowiskowe
Roślina
Pielęgnacja gleby w bioogrodzie
Nie bójmy się chwastów
Biologiczna ochrona roślin
Swoiste metody i poglądy
Uprawa warzyw i ziół
Dobór odpowiednich gatunków i odmian
Wytyczanie ram działania – formy grządek
Ochrona warzyw i ziół przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi
Zmianowanie i uprawa mieszana na grządce warzywnej
Wysiew nasion i rozmnażanie roślin
Bogactwo gatunków i odmian warzyw
Rzadkie i dzikie
Zioła lecznicze i kuchenne
Ochota na zioła – gatunki i odmiany
Owoce w ogrodzie
Uprawa owoców dla pokoleń
Łatwe w uprawie krzewy owocowe
Drzewa owocowe ziarnkowe i pestkowe
Gatunki i odmiany krzewów jagodowych oraz drzew owocowych
Dzikie owoce
Ogród nie tylko ozdobny
Naturalne sąsiedztwo
Kwiaty letnie
Kwiaty dwuletnie
Rośliny cebulowe i bulwiaste
Byliny
Krzewy ozdobne i wieloletnie rośliny pnące
Róże
Od łąki kwietnej do stawu w ogrodzie
Samozaopatrzenie w warzywa, owoce i zioła
Jak to zrobić w dzisiejszych czasach
Praca przez cały rok
Przetwarzanie zbiorów, czyli zapasy na zimę
Tabele
Indeks
O Autorce
Otrzymujemy kompendium wiedzy o naturalnej pielęgnacji ogrodu. Autorka prowadzi nas przez ten proces od podstaw ku coraz bardziej specjalistycznym umiejętnościom. Świadomość uprawiania ogrodu w zgodzie z naturą przyniesie wiele satysfakcji pasjonatom ekologii i dbałości o środowisko.